Burun kanaması, orucun geçersiz sayılmasına neden olmaz. Bu kanama, kişinin isteği dışında gelişen bir durumdur ve yeme-içme fiiliyle ilgisi yoktur. Dinî kaynaklarda orucu bozan esas eylemler; kasıtlı şekilde yemek, içmek veya cinsel ilişki gibi fiillerdir.
BURUN KANAMASI ORUCU BOZAR MI?
Burundan gelen kan, istem dışı bir şekilde vücuttan çıktığı için oruç hükümlerine aykırı sayılmaz. Diyanet’in görüşüne göre burnu kanayan kişinin orucu bozulmuş kabul edilmez. Kan, mideye girmediği sürece oruç etkilenmez. Bu nedenle burun kanaması yaşayan kişi paniğe kapılmadan orucuna devam edebilir. Dikkat edilmesi gereken, kanın ağza geldiğinde yutulmamasıdır. İstemeden az miktarda kan yutulsa dahi oruç bozulmuş sayılmaz. Önemli olan, kasıtlı bir yeme-içme ya da besin niteliğindeki herhangi bir maddeyi mideye almamaktır.
ORUÇLUYKEN BURUN KANAMASI OLURSA ORUÇ BOZULUR MU?
Oruçlu iken yaşanan burun kanaması, oruç açısından bozulma sebebi olarak görülmez. Bu kanama kişinin kontrolü dışında başlar ve dini kaynaklarda orucu iptal eden fiiller arasına girmez. Kanın vücuttan dışarı çıkması, orucun manevi bütünlüğünü etkilemez. Diyanet İşleri Başkanlığı da burun kanaması halinde orucun bozulmadığını açıkça belirtir. Kanama sırasında ağıza gelen kan tükürülür ve mümkünse genize kaçması engellenir. İstemeden az miktarda kan yutulsa bile bu kasıtlı olmadığı için oruç bozulmuş kabul edilmez. Kişi, sağlık açısından tehlikeli bir durum oluşmadığı sürece orucu sürdürmeye devam edebilir. Burun kanaması, yeme-içme faaliyeti olmadığı için orucun bütünlüğünü ihlal etmez ve orucun kabulüne zarar vermez.
RAMAZAN’DA BURUN KANAMASI ORUCU BOZAR MI?
Ramazan ayında meydana gelen burun kanamaları da oruca zarar vermez. Ay ne olursa olsun, burun kanamasının hükmü değişmez. Kan dışarı aktığı için yeme veya içmeye benzer bir eylem söz konusu değildir. Diyanet’e göre, orucun bozulması için bilinçli bir şekilde mideye besin, su veya benzeri bir madde götürmek gerekir. Burun kanaması ise kendi kendine olan, irade dışı gelişen ve yutulmadığı sürece mideye girmeyen bir durumdur. Ramazan’da ister sıcak havadan ister başka sebeplerden olsun burun kanadığında, oruç bozulmaz. Kan kaybından dolayı ciddi bir sağlık sorunu yaşanmadığı takdirde oruç ibadeti sürdürülür. Bu kanama, manevi yönden de orucu geçersiz kılmaz.
BURUN KANAMASI ORUCU ETKİLER Mİ?
Burun kanaması orucun sevabını veya geçerliliğini olumsuz etkilemez. Orucun temeli, kişinin bilerek yeme ve içmeden uzak durmasıdır. Bu nedenle vücuttan çıkan kan, yeme-içme eylemi olmadığı için ibadetin bütünlüğünü zedelemez. Diyanet’in belirttiği üzere burundan akan kan, farkında olmadan yutulmadığı sürece orucu bozmaz. Kanamayı durdurmak için başı öne eğmek ve burun deliklerini nazikçe sıkmak yeterli olur. Abdest yenileme gereği duyulsa bile oruç bundan etkilenmez. Amaç, kanın genize veya boğaza kaçmasını engellemektir. Bilmeden az miktarda kan yutulsa dahi kasıt unsuru olmadığı için oruç bozulmuş kabul edilmez. Dolayısıyla burun kanaması oruç sevabına zarar vermez.Normal koşullarda burun kanaması orucu bozmaz. Ancak kişi yoğun kanama sonucu kendini çok kötü hisseder ve bu yüzden orucunu bilinçli olarak açarsa, o günün kazası gerekir. Burada önemli olan, kanamanın orucu doğrudan bozmadığı, kişinin kendi isteğiyle orucu bırakmasıdır. Burun kanaması sebebiyle sağlık müdahalesi gerekiyorsa ve bu müdahalede besleyici ilaçlar veya serum kullanılması söz konusu olduysa, oruç bozulmuş sayılır. Bu durumda da kaza orucu tutulması lazım gelir. Fakat tek başına kanama, oruçlu olmayı sona erdiren bir sebep değildir. Diyanet de bu durumu net şekilde açıklar: Burun kanaması orucun bozulmasına yol açmaz.
BURUN KANAMASI NEDENİYLE ORUÇ BOZULURSA KEFARET GEREKİR Mİ?
Burun kanaması tek başına kefaret gerektirmez. Kefaret, kasıtlı ve geçerli bir mazeret olmadan orucun bozulması durumunda söz konusudur. Burundan akan kanı bahane ederek bilinçli şekilde yeme veya içme eylemine girilmedikçe kefaret devreye girmez. Yoğun kanama yüzünden kişi orucunu bozmak zorunda kalırsa, bu mecburi bir durum sayılabilir ve bu durumda sadece kaza orucu yeterli görülür. Diyanet, kasıt unsurunun olmadığı durumlarda kefaretin gerekmediğini belirtir. Eğer kişi tamamen keyfî bir şekilde “Kanama var” diyerek orucu kasten bozarsa, o zaman kefaret durumu gündeme gelebilir. Ancak bu, burun kanamasının doğal sonucu değildir.
BURUN KANAMASI SIRASINDA KAN YUTMAK ORUCU BOZAR MI?
Burun kanaması esnasında gelen kanı kasten yutmak orucu bozar. Kasıtlı şekilde yutulan her madde, oruçlu kişinin mideye besin alması gibi değerlendirilir. Diyanet’e göre, özellikle kanın boğaza gelmesi durumunda tükürülmesi ve yutulmamasına özen gösterilmesi gerekir. İstemeden çok az miktarda kan yutmak, kasıt olmadığı için orucu geçersiz kılmaz. Ancak bilerek yutma eylemi, orucun bozulmasına neden olur ve daha sonra o günün kaza edilmesi gerekir. Kasıtlı yutma eylemi olmadan, kanın genize kaçması da bazen engellenemeyebilir; bu durumda oruç bozulmaz. Önemli olan, isteyerek yutma fiilinin gerçekleşmemesidir.
ŞİDDETLİ BURUN KANAMASI ORUCU BOZAR MI?
Şiddetli burun kanaması da oruç hükmünü değiştirmez. Kanın miktarı veya akış süresi, orucun bozulmasına neden olmaz. Kişi kanı dışarı doğru akıttığı için bir yeme-içme durumu oluşmaz. Diyanet’e göre, burun kanının az veya çok gelmesi orucun geçerli olup olmamasını etkilemez. Kanamanın sağlık açısından sakıncalı boyuta ulaştığı durumlarda, tıbbi müdahaleye başvurmak gerekebilir. Eğer bu müdahalede serum takılması veya besleyici ilaç verilmesi söz konusu olursa oruç bozulur. Ancak kendi hâlinde şiddetli akan kan, tek başına orucu geçersiz kılmaz. Sağlık endişesi yoksa oruç bozulmadan devam eder.Sırf burun kanadı diye orucu bozmak gerekmez. Dinî hükümlere göre, vücuttan çıkan kan oruç bütünlüğünü bozmadığı için oruçlu kişi yeme veya içmeye yönelmeden ibadetini sürdürebilir. Kanamayı dindirmek için başı öne eğmek, tampon uygulamak ve kanı tükürmek yeterli olur. Sağlık sorunu ciddi değilse, kanama durduktan sonra oruç normal biçimde devam eder. Diyanet açıklamalarında burun kanamasının oruç açısından sakınca doğurmadığı belirtilir. Kanamanın durmaması ve vücudun çok fazla kan kaybetmesi gibi durumlar oluşmadığı sürece orucu açmak zorunlu değildir. Bu yüzden sadece burun kanaması yaşandığında orucu bozmaya gerek yoktur.
BURUN KANAMASI İÇİN İLAÇ KULLANMAK ORUCU BOZAR MI?
Burun kanaması için ağızdan veya damardan besleyici özellikte ilaç almak orucu bozar. Doktor, tansiyon düşmesine karşı sıvı veya besleyici enjeksiyon uygulayabilir. Böyle bir müdahale, orucun bozulmasına yol açar ve sonradan kaza gerekir. Fakat basit önlemlerle kanamayı durdurmak, burun içine tampon koymak veya burun spreyi kullanmak orucu bozmaz. Burun spreylerinin genelde besleyici özelliği olmadığı için Diyanet’e göre bunların kullanılması oruca engel teşkil etmez. Önemli olan, ağızdan alınan ilaç, serum veya gıda maddesi şeklinde bir katkının vücuda girmemesidir. Bu ayrımı gözeterek müdahale etmek gerekir.
BURUN KANAMASI OLAN ORUÇLU KİŞİ NELERE DİKKAT ETMELİ?
Burun kanaması yaşayan oruçlu kişi öncelikle sakin kalmalı ve kanamayı durdurmak için basit adımları izlemelidir. Baş dik pozisyonda tutularak öne doğru hafif eğilmeli, burun kanatları nazikçe sıkılmalıdır. Ağıza gelen kan tükürülmeli ve bilerek yutulmamalıdır. Kanama durduktan sonra aşırı hareketlerden kaçınılmalı, mümkünse serin bir ortamda bir süre dinlenilmelidir. Kanamayı kontrol altına almak için pamuk veya gazlı bezle tampon yapılabilir. Bu uygulamalar orucu bozmaz. Kanama çok sık veya yoğun yaşanıyorsa, altta yatan sebepler için bir uzmana danışılması tavsiye edilir. Ama normal burun kanamasında oruca devam edilebilir.
SIK BURUN KANAMASI OLANLAR ORUÇ TUTABİLİR Mİ?
Sık burun kanaması olanlar da oruç tutabilir. Ancak çok yoğun ve sık kanamalar, kişinin sağlık durumunu olumsuz etkiliyorsa bir doktora danışmak yerinde olur. Dinen oruç tutabilmek için sağlığın risk altında olmaması önerilir. Burun kanaması, sağlık açısından büyük bir tehlike oluşturmadığı sürece oruca mani sayılmaz. Diyanet’in vurguladığı gibi, zaruri hallerde oruç ertelenebilir ve sonra kaza edilebilir. Sürekli olan burun kanaması durumu normal bir tedbirle durdurulamıyorsa, uzman tavsiyesi alınmalıdır. Basit kanamalar günlük hayatı fazla etkilemiyorsa veya çabuk duruyorsa, oruca devam etmekte genelde sakınca görülmez.Diyanet’e göre burun kanaması orucu bozmaz. Bu kurumun resmi fetvalarında, vücuttan kan çıkmasının oruç bütünlüğünü ihlal etmediği açıkça vurgulanır. Burun kanaması, bir yiyecek veya içecek alımı olmadığı için herhangi bir sakınca doğurmaz. Orucun temel prensibi, mideye kasten besin veya içecek göndermemektir. Kanamanın kaynağı burun olduğu için, kan genize gitmediği sürece problem yaşanmaz. Kan genze aktığında da isteyerek yutulmuyorsa oruç bozulmaz. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın bu konudaki görüşü son derece nettir: Burnu kanayan kişi, ibadetine paniğe kapılmadan devam edebilir ve orucu geçerli kabul edilir.
FARKLI MEZHEPLERE GÖRE BURUN KANAMASI ORUCU BOZAR MI?
Dört Sünni mezhep içinde burun kanaması meselesinde genel yaklaşım aynıdır: Kanın vücuttan çıkması orucu bozmaz. Hanefi mezhebinde vücuttan çıkan kanın abdestle ilgili bazı hükümleri olsa da oruçta esas, mideye bilerek yiyecek ya da içecek sokmamaktır. Şafi ve Maliki mezheplerinde de benzer şekilde kan çıkması oruca engel sayılmaz. Kan dışarı atılır ve yutulmazsa oruç geçerli olur. Farklı mezheplerin bu konuda görüş ayrılığı neredeyse yoktur. Hepsinin ortak noktası, kanamanın içe alınan bir madde olmaması nedeniyle orucu geçersiz kılmayacağıdır. Bu yüzden mezhepler burun kanamasını oruç bozucu bir durum olarak saymaz.
BURUN KANAMASI ORUCUMU BOZAR MI?
Burnu kanayan kişinin orucu bozulmuş kabul edilmez. Kişi, isteyerek bir şey yiyip içmediği sürece oruç devam eder. Din âlimleri, burun kanamasının oruç üzerinde bir etki oluşturmadığını belirtir. Kaname miktarı az veya çok olsun, oruçlunun kasıtlı bir yeme-içme eylemi yapmadığı sürece oruç bozulmaz. Diyanet de burnu kanayan kimsenin orucunu sürdürmesi gerektiğini açık bir dille anlatır. Önemli olan, kanın ağza geldiği anda yutulmamasına dikkat etmektir. Farkında olmadan çok az bir miktar kan yutulsa bile, bu kasıt unsuru taşımadığı için oruç geçerliliğini korur.Dinî kaynaklarda orucu bozan durumlar arasında burun kanaması yer almaz. Oruç, kasıtlı olarak yiyip içmek, cinsel ilişki yaşamak, adet görmek veya lohusalık gibi durumlarla bozulur. Bunların dışında, bedenden kan çıkması orucu geçersiz hale getirmez. Diyanet’in açıklamalarında da burun kanamasının orucu bozan fiiller listesinde bulunmadığı belirtilir. Temel mantık, mideye gıda veya besleyici bir şeyin ulaşmasıdır. Burnu kanayan kişi, yemek yemediği ya da içmediği için orucu bozmamış olur. Bu yüzden “orucu bozan şeyler” listesinde burun kanaması adı geçmez ve ibadete olduğu gibi devam edilir.
BURUN KANAMASI HANGİ DURUMDA ORUCU BOZAR?
Burun kanaması tek başına orucu bozmaz. Ancak kan genze aktığında kişinin bunu bilerek yutması halinde oruç bozulur. Kasıt varsa oruç geçersiz hale gelir ve o günün daha sonra kaza edilmesi gerekir. Bir diğer durum da yoğun kanama nedeniyle sağlık müdahalesinde besleyici serum, ilaç veya su verilmesidir. Bu durumda, mideye veya damara besleyici bir madde girmiş olur ve oruç bozulur. Ayrıca, kişi kanamayı bahane ederek kendi iradesiyle yeme-içme eylemine girerse de oruç bozulmuş sayılır. Burun kanaması doğal akışında gerçekleştiğinde, oruçlu için bir sakınca oluşturmaz.
BURUN KANAMASI İÇİN TAMPON KULLANMAK ORUCU BOZAR MI?
Burun kanamasını durdurmak için tampon kullanmak orucu bozmaz. Burun deliklerine pamuk veya gazlı bez yerleştirmek, besleyici ya da gıda niteliğinde bir uygulama olmadığı için oruç bütünlüğünü ihlal etmez. Burun spreylerinden farklı olarak bile, basit bir tampon uygulaması sadece kan akışını durdurmaya yönelik fiziksel bir yöntemdir. Diyanet, bu tür müdahalelerin orucu geçersiz kılmayacağını açıklar. Burun tamponu, kanamanın vücut dışına akmasını önlemeye yardımcı olur ama herhangi bir şekilde mideye besin göndermediği için oruç üzerindeki hükmü olumsuz etkilemez. Bu yüzden rahatlıkla uygulanabilir ve oruç geçerliliği devam eder.Burun kanaması gibi vücudun başka yerlerinden olan kanamalar da orucu bozmaz. El kesilmesi, diş eti kanaması ya da başka bir yaradan kan sızması, kasıtlı bir yeme-içme olmadığı için oruca zarar vermez. Kural, bedenden çıkan kanın oruç açısından problem oluşturmadığı yönündedir. Ancak kadınlar için adet hali bu kapsama girmez; o özel durumda oruç geçersiz sayılır. Onun haricinde, normal yaralanmalar veya diş kanaması orucu etkilemez. Tek yapılması gereken, kanın yutulmamasına dikkat etmektir. Kan yutmak kasıtlı olursa oruç bozulur. Bunun dışında tüm kanamalar oruç bütünlüğüne zarar vermeden devam ettirilebilir.BURUN KANAMASI NEDEN ORUCU BOZMAZ?Burun kanaması, kişinin kendi isteğiyle mideye herhangi bir besin veya sıvı almasını kapsamaz. Orucun bozulması için temel şart, mideye gıda niteliği taşıyan bir madde girmesidir. Burun kanaması ise sadece vücuttan dışarıya doğru akan kanı ifade eder ve kasıtlı bir yeme-içme değildir. İslam âlimleri, bu kanın dışarı akmasının oruca bir etkisi olmadığını belirtir. Diyanet de resmi açıklamalarında burnu kanayan kişinin orucunu bozması gerekmediğini ifade eder. Kan, boğaza inse bile bilerek yutulmadığı sürece oruç zedelenmez. Yani burun kanamasında gerçek beslenme veya içme eylemi bulunmadığından, oruç bozulmaz.